Karta Polaka stanowi dokument, który potwierdza przynależność do narodu polskiego. Nie oznacza ona posiadania obywatelstwa polskiego, nie jest również dokumentem, dzięki któremu można przekroczyć granicę kraju lub osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dokumentu nie może posiadać osoba o obywatelstwie polski, jak również osoby mające pozwolenie na stały pobyt bądź posiadające status bezpaństwowca.
Kartę Polaka można otrzymać poprzez podstawową znajomość języka polskiego, znajomość polskiej kultury i kultywowanie jej, spisaniu w obecności konsula pisemnej deklaracji przynależności do Narodu Polskiego, wykazanie, że co najmniej jeden z przodków (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie) było narodowości polskiej, bycie zaangażowanym w działalność kulturową i językową z okazaniem odpowiedniego dokumentu upoważnionej organizacji polskiej lub polonijnej. Kartę Polaka może otrzymać osoba, która złoży oświadczenie, że ona, bądź jej wstępni nie repatriowali z terytorium RP na podstawie umów zawartych przez Polskę w latach 1944-1957, a także osoba mająca polskie pochodzenie, które potwierdzono zgodnie z przepisami ustawy z dnia 9.11.2000 r. o repatriacji i wykazująca znajomość jeżyka polskiego na poziomie co najmniej podstawowym.
Karta Polaka jest ważna przez 10 lat. Kartę można przedłużyć, składając wniosek minimum 3 miesiące przed datą wygaśnięcia dokumentu. Jeśli osoba, której przyznano kartę, ukończyła 65 lat, dokument jest ważny na czas nieokreślony. W przypadku osoby niepełnoletniej dokument jest ważny 10 lat. Kończąc 18 lat osoba chcąca go przedłużyć, powinna złożyć wniosek nie później niż w ciągu kolejnych 9 miesięcy, wówczas jest ona ważna kolejne 10 lat.