Pisanie prac dyplomowych – czy w każdej pracy dyplomowej są badania?

Czym są badania w pracach dyplomowych?

Badania w pracach dyplomowych jest to proces, który złożony jest z kilku etapów. Służy on poznaniu zjawisk, obiektów i procesów, które jeszcze nie zostały poznane. Zdarza się, że stan wiedzy na dany temat jest niewystarczający. Może również okazać się, że na dany temat były już prowadzone badania, jednak obecnie są one nieaktualne, ze względu na zmieniającą się rzeczywistość. Największą wartość mają pytania badawcze, na które jeszcze żaden badacz nie udzielił wyczerpującej odpowiedzi. Badania w pracach naukowych mają bardzo dużą wartość. Informują czytelnika o czymś nowym, uaktualniają wiedzę, przedstawiają nowe fakty na temat znanych już zjawisk.

Badania naukowe prowadzone są stale, przez naukowców z różnych dziedzin. To dzięki nim, wiedza jest wciąż aktualna, zgodna ze zmieniającą się rzeczywistością. Należy pamiętać, że badania w pracach dyplomowych nie są obowiązkowe, jednak promotorzy bardzo często ich oczekują. Badania podnoszą jakość pracy i wnoszą nowy dorobek w daną dziedzinę nauki. Bez badań naukowych, prace teoretyczne jedynie odtwarzałyby znaną już rzeczywistość, zaś dana dziedzina nie rozwijałaby się. Do obserwacji zmian w otaczającej nas rzeczywistości, konieczne są badania naukowe.

Nie w każdej pracy dyplomowej są badania, jednak warto się ich podjąć. Pisanie prac dyplomowych w których występują badania wiąże się ponadto z mniejszym ryzykiem plagiatu, gdyż analizę wyników badań opisujemy własnymi słowami nie musząc parafrazować innych źródeł. Im zatem większy udział badań w pracy, tym niższe współczynniki zbieżności wystąpią w systemach antyplagiatowych.

Praca teoretyczna czy badawcza? Czy w każdej pracy dyplomowej są badania?

Studenci zastanawiają się, czy w każdej pracy dyplomowej musza być badania. Często na to pytanie odpowiada promotor, który decyduje czy wymaga od studentów tego, aby praca była wyłącznie teoretyczna lub badawcza. Istnieje wiele argumentów, które przemawiają za tym, aby w pracy dyplomowej były badania:

• praca badawcza jest ciekawsza dla czytelnika;
• istnieje mniejsze prawdopodobieństwo plagiatu;
• zwiększa się objętość tekstu (często wymagane jest minimum, które student powinien napisać);
• zawarte są niej przemyślenia i analizy studenta;
• wnoszą więcej do dorobku naukowego danej dziedziny.

Dla studenta część badawcza może być jednak stresująca. Wymaga ona bowiem napisania rozdziału metodologicznego oraz odpowiedniego zapisu w graficznej formie wyników badań. Studenci bardzo często obawiają się, że nie znajdą odpowiedniej próby badawczej. W tym wypadku istnieje możliwość przeprowadzenia badań na grupie studentów, do których na uczelni jest łatwy dostęp. Zazwyczaj studenci chcą sobie pomagać i chętnie wypełniają kwestionariusze.

Inną opcją jest też zlecenie badań zewnętrznej firmie, która się w tym specjalizuje. W Polsce zaangażowanie firm zewnętrznych do realizacji badań naukowych jest legalne. W pewnych okolicznościach można nawet dostać na to granty. Dotyczy to oczywiście poważniejszych badań, a nie takich na potrzeby pracy licencjackiej czy magisterskiej, ale sam fakt świadczy o tym, że takie rozwiązanie jest dopuszczalne. Jest to całkowicie legalne, gdyż firma pośredniczy jedynie w dotarciu do grupy respondentów i dostarcza raport z badań. Sam proces badawczy jest autorską koncepcją studenta. Nie koliduje to zatem z samodzielnością pisania pracy przez studenta. Usługi tego rodzaju w dobrej cenie świadczy na przykład serwis Edu-pomocnik.pl.

Metodologia badań

Metodologia badań to pojęcie, które związane jest z nauką. Pojęcie metodologii jest bardzo ważnym pojęciem w pisaniu pracy dyplomowych. Głównym problemem nauki jest to, że często jest ona mylona z pojęciem jej metodologii. Sama w sobie nauka nie posiada badawczego przedmiotu. Oznacza to, że nie każde badanie określonego wycinka rzeczywistości, można traktować jako naukę. W tym miejscu należy zwrócić uwagę na słowo metoda, która oznacza „świadomie stosowany sposób postępowania mający prowadzić do osiągnięcia zamierzonego celu.” Innymi, ważnymi pojęciami stosowanymi w metodologii badań naukowych są cel badawczy, problem badawczy, przedmiot badań i hipotezy badawcze.

W pracach teoretycznych nie jest konieczne napisanie rozdziału metodologicznego. Prace badawcze powinny jednak zawierać taki rozdział. Dla wielu studentów dziedzina metodologii badań naukowych może okazać się trudna i skomplikowana. Wymaga ona zagłębienia się w metody, techniki i narzędzia badawcze. Wymaga również ustalenia badawczych problemów, hipotez, a także celu i przedmiotu badań. Dla wielu studentów pojęcia te są niezrozumiałe. Sprawia to często, że studenci zaczynają zastanawiać się, czy w każdej pracy dyplomowej są badania? Czy przeprowadzenie ich jest konieczne? Pisanie prac dyplomowych oczywiście nie musi opierać się na badaniach, jednak prace badawcze wydają się być bardziej prestiżowe i wyżej cenione przez promotorów niż prace teoretyczne.

Pisanie prac dyplomowych – gdy potrzebna jest pomoc…

Jak już wspomniano, napisanie pracy badawczej może okazać się trudniejsze z uwagi na rozdział metodologiczny i wytyczne, jakie wiążą się z pisaniem rozdziału badawczego. Wielu studentów obawia się, że nie uda im się przebrnąć przez badania w pracach dyplomowych. Często jest to niesłuszne założenie. Chociaż nie w każdej pracy dyplomowej muszą być badania, warto się ich podjąć pisząc swoją pracę dyplomową.

Opracowanie własne na podstawie:

Żeganłek K., Metodologia badań dla autorów prac licencjackich i magisterskich, Wyższa Szkoła Pedagogiczna Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie, Warszawa, 2010, s. 13,

Frankfort-Nachmias C., Nachmias D., Metody badawcze w naukach społecznych, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań, 2001, s. 18